Nagrody Nobla 2024: AI w fizyce i chemii

Nagrody Nobla 2024: AI w fizyce i chemii

Tegoroczne Nagrody Nobla, przyznane w dziedzinie fizyki i chemii, związane są ściśle z zastosowaniem sztucznej inteligencji. O komentarz do werdyktu Szwedzkiej Królewskiej Akademii Nauk poprosiliśmy dr. Mikołaja Buchwalda z Działu Usług Internetu PCSS, zajmującego się w swych pracach badawczych neurokognitywistyką, metodologią uczenia maszynowego, a także badaniem możliwości wyjaśniania ludzkiej fizjologii i psychologii za pomocą sztucznej inteligencji i zaawansowanej analizy danych.

W dobie rosnącej roli AI w naszym życiu, decyzja Komitetu Noblowskiego jest o tyle ciekawa, iż pokazuje naukowe podstawy rewolucji, którą właśnie obserwujemy. Bez akademickich odkryć takich ekspertów jak John J. Hopfield czy Geoffrey E. Hinton AI ułatwiająca nam codzienne funkcjonowanie i pracę jeszcze długo byłaby nieosiągalna. Warto w tym miejscu wspomnieć nazwiska innych naukowców, którzy przyczynili się do rozwoju metod obliczeniowych umożliwiających działanie dzisiejszych, niezwykle wydajnych, sztucznych sieci neuronowych. Naukowcy pokroju Marvina L. Minskiego (informatyk i kognitywista) czy Waltera Pittsa (logik i neuronaukowiec obliczeniowy) co prawda nie doczekali się nagrody Nobla, ale warto pamiętać, iż na ostateczny sukces nauki składa się szereg odkryć dokonywanych przez przedstawicieli akademii przez dekady. Co ciekawe, osoba Geoffrego Hintona, nazywanego „ojcem chrzestnym sztucznej inteligencji”, została wyróżniona najbardziej prestiżową nagrodą naukową na świecie, pomimo kontrowersji krążących wokół jego nazwiska, dotyczących jego wypowiedzi na temat zagrożeń, które towarzyszą rozwojowi sztucznej inteligencji, ale także jego roli w implementacji i sposobie wprowadzania algorytmów opartych o AI w Google, kiedy jeszcze współpracował z tą firmą – wyjaśnia dr Buchwald.

Jakie projekty i badania z tego zakresu prowadzone są w PCSS?

Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe również może pochwalić się znaczącymi dokonaniami w dziedzinie sztucznej inteligencji. Prowadzone przez nas projekty nakierowane na rozwój AI w dziedzinach takich jak medycyna, administracja czy psychologia, mają niezwykle innowacyjny charakter, i są zorientowane na bezpośrednie aplikacje. Oznacza to, iż rozwiązania oparte o AI, nad którymi pracują nasze koleżanki i nasi koledzy, przyczyniają się do usprawniania życia ludzi w Europie i na Świecie. Jesteśmy świadomi zagrożeń towarzyszących rozwojowi technologii tak przełomowych jak AI, niemniej nasze działania mają na celu szeroko pojęte dobro publiczne. Nasze projekty nakierowane są przede wszystkim na pomoc osobom najbardziej potrzebującym: pacjentom onkologicznym i kardiologicznym, osobom nieneuronormatywnym, ale także zwykłym obywatelom, takim jak ja czy Ty – dodaje.

Pełna lista laureatów Nagrody Nobla 2024.